Najstarszym cmentarzem w gminie jest cmentarz parafialny w Odrzywole przy ul. Opoczyńskiej. Został założony w połowie XIX w. Chowano na nim m.in. właścicieli okolicznych majątków m.in. Brykczyńskich z Ossy. Przed założeniem tego cmentarza zmarłych chowano na cmentarzu, na działce zajmowanej obecnie przez kościół parafialny. Pierwotnie do poł. XIX w. cmentarzem parafialnym był obecny plac kościelny.
Na cmentarzu przy ul. Opoczyńskiej są kwatery wojenne. Kwatera żołnierzy austro-węgierskich poległych w czasie I wojny światowej znajduje się od strony wschodniej. Po I wojnie światowej przeniesiono tu też ponad 30 żołnierzy pochowanych na cmentarzu w Małych Łęgonicach. Obecnie kwatery te zajmują mniejszy obszar niż zajmowały kilkadziesiąt lat temu.
Kwatera żołnierzy WP Armii „Prusy” poległych w walkach i pomordowanych przez Wehrmacht 7-9 września 1939r. Pochowano tam ok. 100 żołnierzy. W kwaterze pochowano też 15 cywili- uchodźców zabitych w walkach i po bitwie przez Niemców.
Niewykluczone, że wzgórza pomiędzy Kamienną Wolą, Ossą i Domasznem kryją też zapomniane mogiły żołnierzy WP, którzy tam odpierali natarcie piechoty i czołgów niemieckich. Takie mogiły odkryto kilka lat temu na skraju lasu „Parchowiec”.
Kwatera wojenna w Odrzywole zostanie odnowiona przez gminę na początku 2022 r.
Po wojnie ekshumowano żołnierzy tej armii pochowanych w samotnych mogiłach w lasach wokół Ossy i przeniesiono ich do kwater wojennych na cmentarzu w Opocznie.
Cmentarz powstańców styczniowych w Ossie (obecnie Kolonia Ossa) poległych w bitwie 10 lipca 1863r. Pochowano tam ok. 50-70 powstańców. Zmarłych z ran chowano w Drzewicy, Królówce i po okolicznych lasach. Na cmentarzu pochowano też 1-2 żołnierzy WP, którzy zginęli 7-8 września 1939r. Badacz powstania styczniowego Jan Dekowski podaje, że na końcu Kłonnej od strony Drzewicy stała karczma, w której ukrywano rannych powstańców. Wskutek donosu Kozacy zakopali żywcem rannych, a karczmę spalili wraz z karczmarzem.
Leśny cmentarz „Boże Męka” w Ossie (obecnie Kolonia Ossa). Pochowano tam zmarłych na cholerę pod koniec XIX w. mieszkańców Ossy oraz poniżej kilka osób rozstrzelanych przez żandarmów niemieckich. Prawdopodobnie uciekali z robót przymusowych lub byli podejrzani o przynależność do oddziału partyzanckiego. Na skraju wzgórza pochowano też żołnierzy niemieckich, którzy zostali zastrzeleni przez żołnierzy sowieckich w 1945r.
Góra „Królówka” w Stanisławowie. Obok zabytkowej kaplicy kryje zmarłych z ran powstańców styczniowych, którzy byli ukryci w pobliskim majątku Ossa-Królówka przez właściciela majątku Kaliksta Jagmina. Poniżej wzgórza znajduje się prawdopodobnie mogiła pątniczki Pielgrzymki Warszawskiej, zmarłej pod koniec lat 20-tych XX w. lub może to być mogiła mjr „Griszki”- dowódcy oddziału partyzanckiego, sowieckiego, który stacjonował w lasach brudzewickich i zginął zimą 1944 r. w starciu z żołnierzami niemieckimi, i został pochowany przy drodze Stanisławów-Brudzewice.
U podnóża Góry „ Królówka” pochowano też 2 żołnierzy niemieckich zestrzelonych przez żołnierzy sowieckich w styczniu 1945 w Stanisławowie. Miejsce nieoznaczone.
Cmentarz parafialny w Wielkopolu- Łęgonicach Małych. Najmłodszy cmentarz. Powstał na przełomie XIX i XX w. Pierwotnie zmarłych chowano na cmentarzu przy zabytkowym kościele parafialnym pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Na cmentarzu w Łęgonicach Małych znajduje się grób ppor. Antoniego Kucharskiego ps. „Roggers” dowódcy oddziału AK „Wilk”, zabitego przez żołnierzy niemieckich w sierpniu 1944 r. w Domasznie. Pochowany jest pod fałszywym nazwiskiem. Jego mogiłę wkrótce odnowi gmina Odrzywół.
Najstarszych mieszkańców Ossy chowano do połowy XIX w. na cmentarzu w Brudzewicach istnieje do dziś jako puste pole. Ossa należała do istniejącej do połowy XIX w. parafii w Brudzewicach.
Ze względu na rozebranie kościoła parafialnego (z powodu złego stanu technicznego) Ossa została dołączona do parafii w Odrzywole, a Brudzewice do Studziannej.
Osoby wyznania mojżeszowego z gminy Ossa (obecnie Odrzywół) chowano na cmentarzu (kirkucie) w Klwowie. Po tym cmentarzu zostało wzniesienie widoczne z drogi nr 48 (od północnej strony). Za ulicą Praga w Odrzywole pochowano prawdopodobnie Żydów, zmarłych i zabitych przez Niemców w getcie na ul. Praga, do czasu ewakuacji Żydów do getta w Drzewicy.
Okoliczne lasy, zwłaszcza w okolicy Ossy, skrywają jeszcze pojedyncze w tym nieznane mogiły z czasów II wojny światowej. W nieznanym miejscu leży min kilku partyzantów z oddziału AK „Wilk”.
W okolicy Ossy i Kamiennej Woli znajdują się nieoznakowane groby żołnierzy niemieckich, zastrzelonych przez czerwonoarmistów w styczniu 1945 r.
Marian Kmieciak
